Wikipedia – Μήπως ελέγχεται από Ομάδες Ειδικών Συμφερόντων;
Μια προσωπική εκτίμηση του Norbert Cobabus
Στα χρόνια πριν τη συνταξιοδότησή μου , πριν το καλοκαίρι του 2009 , είχα εμπλακεί άμεσα με το Wikipedia. Στη Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, όπου και εργαζόμουν για περίπου 35 χρόνια, έπαιρνα μέρος σε ένα πρόγραμμα το οποίο -βασισμένο σε λογοτεχνικά δεδομένα – παρείχε στη Wikipedia τους τίτλους του αποθέματος βιβλίων και ενημέρωνε για τις καταχωρήσεις στο Wikipedia όπου θεωρούσε ότι είναι λανθασμένες. Για να φέρω το έργο αυτό εις πέρας συναντήθηκα με πολλούς συγγραφείς και συχνά με το διοικητικό προσωπικό του Wikipedia.
Μέσα από την επαγγελματική μου ενασχόληση λόγω του προγράμματος αλλά και μέσω της προσωπικής μου χρήσης του Wikipedia- σε αντίθεση με την έρευνα μου γύρω από την κουλτούρα και την ιστορία- σύντομα ανακάλυψα ότι η Wikipedia δεν είναι σε καμία περίπτωση όσο τέλεια ισχυρίζεται ότι είναι.
Μάλιστα, πολύ σύντομα, συνειδητοποίησα ότι η Wikipedia είναι σημαντικά ελέγχεται σημαντικά από συγκεκριμένες ομάδες ειδικών συμφερόντων και ότι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα είτε ψευδείς είτε ελλιπείς πληροφορίες στα άρθρα της. Συγκεκριμένα, αυτές οι ομάδες απασχολούνται με ζητήματα που σχετίζονται με την επιρροή της φαρμακευτικής βιομηχανίας! Παρόλα αυτά, άλλες ομάδες συμφερόντων, όπως για παράδειγμα η εκκλησία(συγκεκριμένα, η Καθολική Εκκλησία) και συγκεκριμένες πολιτικές ομάδες , παίζουν επίσης τον δικό τους ρόλο.
Κατά τη διάρκεια της εργασίας μου ανακάλυψα επίσης ότι, εντός του Wikipedia, υπάρχουν- τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο- θεσμοθετημένες ομάδες που ελέγχουν ώστε τα άρθρα να παραμείνουν “καθαρά” και το περιεχόμενό τους να εξυπηρετεί συνέπεια τις απαιτήσεις των αντίστοιχων ομάδων συμφερόντων. Σε αυτό το πλαίσιο, λειτουργούν αποτελεσματικά ως ρυθμιστικές αρχές ή συμβούλια λογοκρισίας.
Ορισμένες στιγμές, όταν συνειδητοποιούσα ότι αποκρύπτουν στοιχεία, προσπάθησα να κάνω αλλαγές σε ορισμένα άρθρα. Παραδείγματα περιλαμβάνουν καταχωρήσεις για τον Πάπα Pius ΧΙΙ , του οποίου οι εκτενείς διασυνδέσεις με τους Ναζί και ο έντονος αντισημιτισμός, συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών γνωστών πληροφοριών, καλύπτονται από τον ιστότοπο του Wikipedia! Το ίδιο με άρθρα σχετικά με άλλα ιστορικά πρόσωπα του 20ου αιώνα και ορισμένους σημερινούς πολιτικούς! Αλλά και το ίδιο με άρθρα του τομέα της υγείας. Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις, ανακάλυψα ότι δεν επιτρέπεται να κάνω διορθώσεις στα άρθρα και μου είπαν ότι είναι απαραίτητο να φτιάξω επίσημο λογαριασμό ώστε να ληφθούν υπόψη οι διορθώσεις μου.
Πιστός στην προσπάθειά μου να κάνω τις διορθώσεις στα άρθρα σχετικά με τα θέματα υγείας, σε δύο περιπτώσεις βίωσα ιδιαίτερα αξιοσημείωτες απορρίψεις. Η μία ήταν ένα ανακριβές υπέρ της φαρμακευτικής βιομηχανίας άρθρο για τη φυσιοπάθεια ! Το άλλο άρθρο αφορούσε ένα φυσικό – τον Dr. Matthias Rath – ο οποίος χαρακτηριζόταν ως “αντιφατικός” και όσον αφορά σε αυτόν “αμφισβητήσιμες μηνύσεις” σχετίζονται με τον υπαινιγμό αυτό. Παρατήρησα ότι και στα δύο αυτά άρθρα υπήρχαν ελάχιστα πράγματα που να βγάζουν κάποιο νόημα.
Όχι μόνο ήταν ανεπιτυχής η προσπάθειά μου να κάνω αλλαγές σε αυτά τα άρθρα, αλλά μου δηλώθηκε ότι οι διορθώσεις μου απορρίφθηκαν διότι είχαν ως σκοπό τον “βανδαλισμό”. Πριν από αυτό το γεγονός δεν είχα ξανακούσει ποτέ να χρησιμοποιείται ο όρος βανδαλισμός σε αυτό το πλαίσιο. Στο Wikipedia αντιθέτως είναι ένα όρος που χρησιμοποιείται συχνά για να δικαιολογηθεί η λογοκρισία.
Για να είμαι ολοκληρωτικά σαφής, πρέπει να προσθέσω ότι το Wikipedia έχει ελλείψεις σε αρκετούς τομείς και οι περιγραφές για κάθε είδους θέματα και πληροφορίες είναι αρκετά συχνά λανθασμένες. Αρκετά συχνά αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα άρθρα στο Wikipedia μπορούν μερικές φορές να δεχτούν διορθώσεις από άτομα που δεν έχουν ερευνήσει το αντικείμενο σωστά ή από άτομα που εξυπηρετούν το προσωπικό τους συμφέρον. Σε ορισμένους τομείς, στους οποίους έχω εργαστεί για παραπάνω από 50 χρόνια ήμουν ικανός να το αποδείξω .
Επιτρέψτε μου λοιπόν να δώσω βάρος στο ότι πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί όταν διαβάζεται όχι μόνο στο Wikipedia αλλά και γενικότερα σε πηγές πληροφόρησης του διαδικτύου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μπορούν αυτές οι πηγές να αντικατοπτρίζουν τα συμφέροντα συγκεκριμένων ομάδων συμφερόντων από τους τομείς της οικονομίας, της πολιτικής και άλλων. Σε αυτή τη λογική, σε αντίθεση με τους πολλούς “απλούς ανθρώπους” που διαβάζουν Wikipedia, είναι ατυχές ότι όλο και περισσότεροι μαθητές – με τη συμβουλή των δασκάλων τους- το χρησιμοποιούν , όπως και άλλες αμφισβητούμενες πηγές στο διαδίκτυο χωρίς να διασταυρώνουν και ελέγξουν τα δεδομένα τα οποία βρίσκουν εκεί. Μέχρι και σε πολλά σεμινάρια πανεπιστημίων η Wikipedia γίνεται όλο και πιο δημοφιλής. Στο σημερινό έντονα αυξανόμενα ψηφιακό κόσμο αυτό είναι μια ατυχής μόδα η οποία -λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη επιπολαιότητα- προωθείται από πολλές πλευρές, ιδιαίτερα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά ακόμη και από πολιτικούς για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους.
Ακόμη πιο παράλογη είναι μια αναφορά δύο χρόνια πριν στην οποία τα αποτελέσματα ενός ειδικού ανακοινώθηκαν μέσα από τον τύπο όπου διαπιστώθηκε ότι η Wikipedia όταν συγκρίνεται με το BrockhausEncyclopaedia και το EncyclopaediaBritannica , ιεραρχείται γενικώς υψηλότερα και από τα δύο. Πέρα από το γεγονός ότι εκείνη τη στιγμή το αποτέλεσμα αυτό μου φάνηκε αστείο, μπορείτε τώρα να αναρωτηθείτε κατά πόσο είναι δυνατό, είτε έμμεσα είτε άμεσα, οποιοσδήποτε από τους ειδικούς αυτούς ή οποιοδήποτε ίδρυμα έχει αυτούς τους ισχυρισμούς, να έχει λάβει χρηματικές αμοιβές ή επιχορηγήσεις από τα ειδικά συμφέροντα και τα ενδιαφερόμενα μέρη που ελέγχουν την Wikipedia.
